Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

apicài , vrb: apicare, picai 2, apicari Definitzione pònnere cosa arréschia in calecunu logu, in calecuna punta o àteru (es. crau, puncione) a manera chi abbarret pendhendho in artu; artzare a pitzu de calecunu logu / apicai sonajolus a unu = bogàreli fogu, nàrrere in ziru cosas chi no sunt Sinònimos e contràrios acadhai, apichedhai, apilicare, impicare | ctr. ispicai Frases a pitzu de cuss'orroca no apo tentu ocasione de apicare ◊ commo sas coronas sunt apicandhedhas in sos muros ◊ in bellu logu as apicau is crais!… 2. unu belosu aiat mortu sa muzere e si fit apicadu isse puru 3. su serbidori ndi at pigau in sa bértula sa cosa chi furiat apicada ◊ bi aiat colves e canistedhas apicadas Ètimu itl. appiccare Tradutziones Frantzesu accrocher Ingresu to hang Ispagnolu colgar Italianu appèndere Tedescu aufhängen.

ifurcàre , vrb: infrucai, infurcai Definitzione apicare, pònnere in sa furca Sinònimos e contràrios afurcare, impicai Frases ma chi s'ifurchet, chi no tenzo de istare ifatu sou! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu pendre au gibet Ingresu to hang Ispagnolu ahorcar Italianu impiccare sulla fórca Tedescu henken

impandheràre , vrb Definitzione pònnere is bandheras Sinònimos e contràrios abbanderai Tradutziones Frantzesu pavoiser Ingresu to hang with flags Ispagnolu embanderar Italianu imbandierare Tedescu beflaggen.

impicài, impicàre , vrb Definitzione apicare a sa furca o a calecunu logu artu cun sa fune acapiada a su tzugu po bochíere; pònnere cosa in artu agganciada a calecunu logu (es. puncione, crau o àteru) Sinònimos e contràrios apicai | ctr. ispicai Frases sas matas chi as brujadu t'isetant pro t'impicare 2. lah ca sa sàssula est impicada ingunis! ◊ sas campanas las ant impicadas in su campanile ◊ apo impicatu su cuadru a su crau de su muru ◊ zuchiat una manu impicada a su trucu fascada chin d-una fasca de frandha Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu pendre Ingresu to hang Ispagnolu ahorcar Italianu impiccare Tedescu aufhängen.

ispendhulàre , vrb Definitzione èssere pendhe pendhe o orrúere segau a orrugos, nau de bestimentu iscorriau Tradutziones Frantzesu mettre un tissu en lambeaux Ingresu to hang in rags Ispagnolu caer a jirones Italianu sbrendolare Tedescu in Fetzen herabhängen, in Fetzen herunterhängen.

istèndhere , vrb: istèndiri, stendi Definitzione ispràghere is trastos isciustos po asciutare in su sole (o àteru), pònnere sa cosa a manera chi arresurtet o abbarret isprata in largària, o fintzes istirada in longària Sinònimos e contràrios atendiai, istenniare, istèrrere, istirare, stendiai, tèndhere | ctr. atuturae Ètimu ltn. extendere Tradutziones Frantzesu étendre, étaler Ingresu to hang out (lay), to stretch Ispagnolu tender, extender Italianu stèndere, sciorinare Tedescu aufhängen.

pèndhere , vrb: pèndiri, pènnere Definitzione èssere o abbarrare apicau a caleuna cosa; èssere coment'e posidura prus bàsciu a una parte (nau de cosa chi iat a pòdere istare in paris) o coment'e incrubau a una parte (nau de cosa istrantagiada, prantada); andhare de pitzu a logu prus in bàsciu (e fintzes iscúdere, calare unu cropu)/ p. a oricras = pecare a origras, èssiri unu pagu surdu Sinònimos e contràrios pendhentinare, pendholiare / abasciai, achirrare, cabai, falare Frases tubbos grussos e fines penniant dae sa bòveta 3. sont pénnitos a giosso e fartziatos a supra ◊ at pénnitu un'istuturrata a su fitzu ◊ de Núoro semus péndhios a Ulíana ◊ sos cumpantzos fint pénnitos a domo sua ◊ semus ghiranne, pennenne a bidha Ètimu ltn. pendere Tradutziones Frantzesu pencher Ingresu to hang Ispagnolu pender, colgar Italianu pèndere Tedescu hängen, sich neigen, schräg hängen.

pendholiàre, pendholigàre , vrb: pendhulare, pendhulari, pendhuliare, pendulai Definitzione istare o portare pendhendho Sinònimos e contràrios pendhentinare, pèndhere, pendhulicare Frases cun cussu bentu sos filos de sa luche fruschiabant pendholiandhe in sos contones de su palatu ◊ bi at unu lorozu pendhulendhe in su muru ◊ sa ua est pendhulendhe a budrones ◊ no li lassat filu pendholighendhe ◊ ses a ogos trotos pro duas titas pendhulendhe che fodhes de bértula!…◊ zuchiat sas labras pendhuliandhe Ètimu ltn. *pendulare Tradutziones Frantzesu pendiller Ingresu to hang Ispagnolu pender, colgar Italianu penzolare Tedescu herunterhängen, baumeln.